Niepokj budz liczne inwestycje religijne wykonane przez Turcj na Pnocnym Cyprze, a wrd nich inny megameczet Hala Sultan, wraz z przylegajcymi jednostkami edukacyjnymi.sprawdzianturecki prezydent rozpocz nasz pierwsz zagraniczn jazd po wygranych wyborach tylko w zajmowanym przez Turcj Pnocnym Cyprze, przywitay go protesty tamtejszych Turkw. Oglnie islam polecany przez Turcj postrzegany jest tam jako skuteczna alternatywa wobec wahabickich wpyww Arabii Saudyjskiej. David L. Philllips dyrektor program Budowania Spokoju i Uprawnie w Orodku Studiw Praw Zatrudnionego na Uniwersytecie Kolumba za stanowiy specjalista Departamentu Poziomu i sekretariatu ONZ uwaa, e Erdogan poprzez swoj rol budowania mega meczetw, chce upolityczni islam. Podobnie wpywom Turcji ulega Bonia i Hercegowina, gdzie wielu marzyo o odbudowie osmaskiego imperium, jednak, jak zapewnia byy boniacki dyplomata Zlatko Dizdarevi, tureckie wpywy zwizane s z Otoczeniem Muzumaskim. Istnieje wtedy cech chemiczny, ktry potrafi powodowa si do stworzenia wielu chorb ukadu nerwowego i hormonalnego, w tym choroby Alzheimera czy depresji.
Arbana Xharra, dziennikarka ledcza z Kosowa, oskara Erdogana, e kadzie na Bakanach swoj islamsk agend przy pomocy Diyanetu, ktry ufundowa setki instytucji religijnych w wiecie. W niniejszym sektorze wiata ogoszona przez byegokartkwkawizja neo-Osmanizmu, przypomina bardziej neokolonializm. Paradoksalnie jednak, e z powodu tego, e praca Diyanetu zacza si w okresach przed Erdoganem, wytworzyo to w kraju klas redni, jaka stanowi wysoce oczywista i mniej zideologizowana, ni Turcja pod rzdami islamistw. Wszystko to wiadczy o tym, e Turcja wspzawodniczy globalnie z Arabi Saudyjsk w obrbie krzewienia swojej moliwoci religii take o przywdztwo w wiecie muzumaskim. Podobnie jak na Bakanach, Turcja wpywa tam na muzumanw poprzez organizacje zrzeszone w Eurazjatyckiej Radzie Fatwy, instalacj i restauracj meczetw (jak mega meczet w Biszeku w Kirgistanie) i szkolenie imamw. Inaczej stanowi w Bugarii, ktra niechtnie przyglda si aktywnoci tureckiej w spoecznociach bugarskich muzumanw dodatkowo w 2017 roku zamrozia transfer funduszy z Diyanetu do bugarskiej organizacji, przez co szeciuset imamom zamroono wypacanie pensji. Raport pokazuje skal zaangaowania: edukacja Diyanetu w terenach kontrolowanych przez Turcj obja ponad 11 tysicy uczniw, zatrudniono do tego 910 imamw. Widzi on, e kupowanie meczetw przez Turcj gra jej granicami winno by zakazane dzi w imi wolnoci religijnej.
Jednak te wysiki - wysyanie imamw, tworzenie edukacji religijnej - rodz obawy o neo-osmaski kolonializm, a inwestycje w meczety bez inwestycji w baz budz sprzeciw lokalnej spoecznoci.sprawdziansi wspieraniem muzumanw Rohinda w Birmie, buduje meczety w Somalii i Nigerii, a i w maych - uznawao si - dla islamu krajach: na Haiti czy Kubie. Dzisiaj obawiaj si, e Ankara poprawi ich sposb bycia, budujc meczety i zaczynajc edukacj religijn. Tylko przez swoj narodowo, umczon na krzyu Historii, objawi si w sumieniu Ducha ludzkiego, e sfera polityki musi si przemieni w sfer religijn - i e Koci Boy na tej ziemi zatem nie tylko to czy ono miejsce, ten czy tamten obrzd, ale cay planeta oraz pene, kade y potrafi, stosunki tak osobnikw, jak narodw midzy sob! Take Albaczycy w Macedonii zostali objci wsparciem Turcji poprzez budow meczetw i prac religijnych, co spowodowao, kiedy w niezwykych miejscach, do wzrostu popularnoci prezydenta Erdogana.
Przypomina, i w dniu wyboru Erdogana na prezydenta Turcji, prezydent Boni Bakir Izetbegowic przekazywae mu, mwic, e istnieje prezydentem nas wszystkich. Dua liczba meczetw i lokata w edukacj buduj, jak moe, wizerunek Erdogana nie tylko jak monego lidera Turcji, ale rwnie mistrza wiata muzumaskiego. Poza skoncentrowaniem si na pracach religijnych, takich jak mwienia, modlitwy czy Ramadan, meczet ten zbiera te pienidze na energi fundacji Diyanet w Syrii. W postsowieckich republikach Azji Centralnej Diyanet by ostatni jeszcze przed upadkiem Zwizku Radzieckiego, wysyajc tam w latach 80. imamw, natomiast istnia wic to inny Diyanet, jaki nie realizowa islamistycznej polityki AKP. Rwnie gdy w rnych pastwach, gdzie Diyanet jest niesamowite wpywy, te w Azji Centralnej organizacja przeprowadzia spis zwolennikw Fetullaha Glena. Na zbycie idei Unia Europejska, ktra inwestuje w Boni wiksz uwaga bezporedni, lecz w chwila istotnych obszarach, takich jak infrastruktura wodno-kanalizacyjna, przegrywa z Turcj. Bakany to pomieszczenie, gdzie Turcja inwestuje znacznie w struktur meczetw i wybierajc imamw popierajcych polityczn doktryn Erdogana odbudowuje sw historyczn obecno.
