W ksikach szstej i sidmej znajdujemy w efekcie histori ludw berberyjskich i Maghrebu, ktre dla historyka s o wielkiej wartoci Kitab al-ibar, gdy Ibn Chaldun zamieci tu swoj nauk na punkt plemion berberyjskich w pnocnej Afryce. A przede wszystkim do boju na wiedz historyczn ! W swojej autobiografii nie zamieci adnej informacji o tych pismach, co naukowcy odczytuj w wspczesny zabieg, e Ibn Chaldun uwaa si przede wszystkim jak historyka a planowaem by wspaniay wycznie jako autor Kitb al-ibar. Nad Muqaddim Ibn Chaldun tworzy przez cae ycie; w bibliotece narodowej w Tunisie przechowywane s rkopisy dziea z wasnorcznymi tekstami i zmianami autora, jakie w dawnych wydaniach drukiem zostay nieuwzgldnione. Nasz pierwsz prac, , podsumowujcy artyku do teologii ar-Razs, zapisaem w wieku 19 lat pod nadzorem swojego nauczyciela al-bil w Tunisie. Kitb al-ibar (peny tytu brzmi Kitab al-ibar wa diwan al-mubtada wa l-chabar fi ayyam al-arab wa l-adscham wa l-barbar wa man asarahum min dawi as-sultan al-akbar ) - gwne dzieo Ibn Chalduna, byo pierwotnie pomylane jako historia Berberw. W arabskim obszarze jzykowym jego dzieo posuyo do uzasadniania ruchw sprzeciwu wobec kolonializmu , jak take do wyjanienia zacofania Afryki Pnocnej.

Z kolejnych rde dowiadujemy si z zmianie o dalszych dzieach, ktrych powstanie przypada na czas ycia Ibn Chalduna w pnocnej Afryce i Hiszpanii. 1373 w Fez. Dla Muhammada V, sutana Grenady, Ibn Khaldun zrealizowa w trakcie pobytu na jego dworze rozpraw o logice (Allaqa lis-sultn). Mohammed Talbi: Ibn Khaldun et le sens de l'histoire. Mohammed Kamil Ayad: Die Geschichts- und Gesellschaftslehre Ibn Haldns. Die Einfhrung. bersetzt und eingeleitet von Mathias Ptzold. Hrsg. und bersetzt von Annemarie Schimmel. Hrsg. und bersetzt von Abdesselam Cheddadi. Hrsg., bers. und mit Anmerkungen versehen von Abdesselam Cheddadi. Hrsg., bers. und mit Anmerkungensprawdzian .sprawdzian , Paris 2002 (neueste franz. Sindbad, Paris 1980, 1995 (franz. Ksigi od pozostaej do pitej obejmuj histori ludzkoci do epoki Ibn Chalduna. Podczas gdy arabsko-islamscy pisarze historyczni do tej chwile starali si przedstawia wydarzenia historyczne, natomiast w szczeglnoci histori rodzinie w strukturze (annaw/rocznikw?) in annalistischer Form przy pomocy wczeniejszych, ustnych, pniej pisanych wiadectw, Ibn Chaldun w domowym dziele co rusz zadaje proszenie o przyczyny historycznego rozwoju, ktre zalicza do spoecznych, kulturowych, klimatycznych take indywidualnych czynnikw.
Rwnoczenie dystansuje si od tradycyjnego pisarstwa starego i reprezentuje je poprzez wprowadzony przez siebie rodzaj popatrzenia na scen. Ciaa nie maj dla siebie tajemnic, a dusze id do wykrycia i do znalezienia swych najgbszych istnoci. W wspczesnych, w islamskich naukach drogich w bezporednim sposobu obserwacjach i praktykach, objania legitymacj wadzy spoecznej rwnie jej pochodzenia z uwag przeinterpretowanego przez siebie staroarabskiego pojcia Asabiyya . Asabiyya jest u Ibn Chalduna znaczc przesank powstania i utrzymania wadzy wieckiej (mulk) w kadej epoce historii. Conflicting Views on Ibn Khaldun's (1332-1406) Ilm Al-Umran. Jego nauki o tradycji i kulturze (ilm al-umran) obejmuj obszerne dyskusje relacji midzy wiejsko-beduiskim a miejsko-osiadym yciem, ktra dla niego decyduje gwny konflikt spoeczny . Autor wykroczy poza pierwotny pomys, tak e to gwne dzieo w grup kocowej - wzbogacone o inn technologi i antropologi - stanowi tzw. historia uniwersalna. Jest rozoone na siedem ksig, z ktrych gwn, Muqaddima, ma si za samodzielne dzieo. Muqaddima w kairskim wydaniu z 1967 obejmujca 1475 stron, to powane dzieo Ibn Chalduna, okrelane jako waniejsze ni historia wiata.
Dziaanie na punkt sufizmu (islamski mistycyzm), , powsta ok. Liczne ide, szkoy i myli Ibn Chalduna byy pniej postrzegane jako pierwociny europejskich nauce i wiedz. Muhsin Mahdi: Ibn Khaldn's Philosophy of History. History as Science and the Patrimonial Empire. An Introduction to History. Akadmiai Kiad, Budapest 2002 (grndliche Errterung des Diskussionsstands zu Ibn Chaldun). Ibn Khaldn: Le Livre des Exemples. Ibn Khaldn: The Muqaddimah. Ibn Khaldn: Buch der Beispiele. Carl Brockelmann: Geschichte der arabischen Literatur. Ibn Chaldun: Ausgewhlte Abschnitte aus der Muqaddima. Ibn Chaldun z pomoc wasnej metodologii prbowa zbada przyczyny awansu i upadku arabskich dynastii. Tym przedsiwziciem Ibn Chaldun po raz pierwszy dokonaby w islamskiej kulturze nauk, ktrej problemem bya bazujca na faktach analiza islamskiej historii. W swojej przedmowie do Muqaddimy, napisanej razem z tradycj Adab arabsk proz rymowan na ostatnim szczeblu, Ibn Chaldun przedstawia historiografi jako jedn z najwaniejszych gazi nauki, poruszajc si powstawaniem i wzrostem cywilizacji.